Atıf

Akalın, C. (2023). Dünyayı Sarsan Türk Devrimi. BRIQ Kuşak ve Yol Girişimi Dergisi, 4(4), 06-27.

Öz

Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yılını kutluyoruz. Türk Devrimi’nin etkileri Türklerle sınırlı kalmadı, dünya çapında sonuçlar doğurdu; Asya’nın, Afrika’nın, Latin Amerika’nın mazlum halklarının ayağa kalkışının öncüsü, Mustafa Kemal Paşa bütün mazlumların kahramanı oldu. Türk Devrimi’nin dünya çapındaki öneminin bir başka boyutu, tarihin 20. yüzyıldaki kırılma noktası sayılan Sovyet Devrimi ile kader birliği içine girmiş oluşudur. İki devrim uzun süre dayanışma içinde yaşadılar. Türk Devrimi’nin uluslararası düzlemde dengeleri sarstığı bir başka alan, Hindistan coğrafyası oldu. Günümüzde üç ülke tarafından temsil edilen bu bölge, Türk Devrimi’nden derinden etkilendi. Özellikle Hintli müslümanların Türk Devrimi’ne gösterdiği yakın ilgi Hinduları da etkiledi. Hindistan’ın birliğinin Müslümanlarla Hinduların birliğinden geçtiğini saptayan Gandi ve Nehru, var güçleri ile Türk Devrimi’ni desteklerken, bu devrimi Hint halkının birleşmesinde bir manivela olarak kullandılar. Türk Devrimi, Çin’de ÇKP içinde tartışmalara yol açtı. Türk Devrimi feodal Osmanlı devletini tasfiye ederken, Osmanlı’ya tabi ülkelerin özgürleşmesine de vesile oldu. Bu nedenle özellikle Batı Asya’daki Arap ülkelerini, yani Suriye, Irak, Mısır, İran, Filistin vd. ülkeleri dahası Kuzey Afrika’daki müslüman ülkeleri derinden etkiledi. Milli mücadeleden sonra ilan edilen, Hilafetin kaldırılması ile tümüyle laik bir karakter kazanan Türkiye Cumhuriyeti yarı-sömürge yarı-feodal ülkeler için bir model oluşturdu.

Anahtar Kelimeler: M. Kemal Paşa, Türkiye Cumhuriyeti, mazlumlar dünyası, Gandi-Nehru-M. Kemal Paşa işbirliği.