Teslim Tarihi

Sovyetler Birliği’nin yıkılışını takip eden dönem, ABD’nin tek kutuplu bir dünya düzeni inşa etme arzularıyla şekillenmişti. Bu arzular, belki de en keskin ifadesini tarihin sonu tezinde ve TINA (There Is No Alternative! [alternatif yok!]) sloganında bulmuştu. 1990’lı yıllar boyunca, gerektiğinde dış müdahaleler pahasına ve Atlantik merkezli bir küreselleşmeci ideoloji üzerinden kalkınmakta olan ülkelere neoliberal yoksulluk ve bağımlılık siyasetleri dayatılır olmuştu.

2000’li yılların başında yaşananlar ise tek kutuplu dünya düzeni hayallerinin ve küreselleşmeci ideolojinin boşa çıkacağının habercisiydi. Dünyada küreselleşme karşıtı protesto hareketleri etkisini artıradursun, ABD’nin arka bahçesi olarak bilinen Latin Amerika, seçimle başa gelen halkçı hükümetler altında neoliberal siyasetleri reddetti. Başta Latin Amerika İçin Bolivarcı İttifak olmak üzere kendi bölgesel işbirliği ve kalkınma aygıtlarını inşa etmeye başladı.

Avrasya bölgesi de artan Atlantik saldırganlığına ve küreselleşmeciliğin dayatmalarına sessiz kalmamıştır. Şangay İşbirliği Örgütü, Avrasya Ekonomik Birliği ve Kuşak ve Yol Girişimi gibi işbirliği girişimleri Vaşington Konsensüsü’nün sonunu mühürlemiştir. Tabii bu durum; küresel kapitalizmin 2008 yılında patlak veren krizi, ABD’nin Irak, Afganistan ve Suriye gibi yerlerde yaşadığı askeri bozgunlar, Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması’nın tartışmaya açılması ve Brexit ile Avrupa Birliği projesinin felce uğraması ve benzeri olaylarla iyiden iyiye belirginlik kazanmıştır.

2013’te Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in duyurduğu Kuşak ve Yol Girişimi ile bu süreç yeni bir çehre kazanmıştır. Avrasya’nın altın çağının simgesi olan kadim İpek Yolu’nu 21. yüzyılda hayata geçirme hamlesi, gelişmekte olan ülkeler için bağımsızlıklarını koruyarak uluslararası işbirliğinde bulunma imkanı yaratmıştır. Atlantikçiliğin tahrip eden, tek tipçi, sömürgeleştiren tek yanlı küreselleşmesine karşı paylaşarak gelişmeyi sağlayan, barışçı ve çoğulcu şekilde uyum hedefleyen bir küreselleşme seçeneğini oluşturmuştur.

Mevcut koşullar altında, Atlantikçi küreselleşmeye karşı yeniden şekillenen dünya dengeleri ile ortaya çıkmakta olan yeni işbirliği ve kalkınma olanaklarını çeşitli yönleriyle masaya yatırmak önem kazanmıştır.

BRIQ Dergisi, ilk sayısı için Asya’dan yükselen yeni uygarlığın insanlığa sunduğu olanakları değerlendiren katkılar talep etmektedir. Derginin yukarıda betimlenen kapak sayısına makale göndermek için son başvuru tarihi: 14 Kasım 2019.

Sıralama
998