Atıf: Atıf: Degang, S., Yingqi, Y. (2024). Yükselen “Küresel Doğu’nun” Yeni Çağında Çin’in Geniş Çevresel Diplomasisi. BRIQ Kuşak ve Yol Girişimi Dergisi, 5(4), 366-385.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Avrupa’da uzun süredir devam eden Rusya-Ukrayna savaşı ve Ortadoğu’daki İsrail-Hamas çatışmasıyla birlikte değişen dünya düzeninde “Küresel Doğu” yükselişe geçmiştir. Çin, Japonya ve Güney Kore’nin temsil ettiği Doğu Asya ülkeleri; Endonezya’nın temsil ettiği Güneydoğu Asya ülkeleri; Hindistan ve Pakistan’ın temsil ettiği Güney Asya ülkeleri; Kazakistan’ın temsil ettiği Orta Asya ülkeleri; Suudi Arabistan, İran ve Türkiye’nin temsil ettiği Batı Asya ülkeleri ve Rusya’nın temsil ettiği Kuzey Asya ülkeleri bir güvenlik, siyaset, ekonomi ve medeniyet ağı oluşturmuştur. ABD hegemonyasından çok kutupluluğa geçiş sürecinde kendini tarihsel olarak tanımlama siyaseti yükselişe geçerken, Asya ülkeleri milliyetçilik ve stratejik özerklik konusunda uyanışa geçmiştir. Küreselleşmenin durgunluğu ve liberal ekonomik büyümenin eksikliği, Asya ülkeleri için komşuluk diplomasisini en önemli öncelik haline getirmiştir. Böylece “Küresel Doğu” ülkeleri, modernleşmenin temel yolu olarak yukarıdan aşağıya demokratik dönüşüm yerine aşağıdan yukarıya ekonomik kalkınmayı benimseyerek çevre ve yarı-çevreden dünya sahnesinin merkezine taşınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Çin, Küresel Batı, Küresel Doğu, Küresel Güney, Orta Asya.