Demircan, N. (2025). Çinli Devrimcilerin, Sun Yat-sen ve Mustafa Kemal Arasındaki Benzerlikler Üzerine Görüşleri. BRIQ Kuşak ve Yol Girişimi Dergisi, 6(2),185-198.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Çin’in ilericileri ve devrimcileri, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde gerçekleşen Çin Devrimi ile Türk Devrimi arasında, tarihsel ve siyasal koşullar ile emperyalizme karşı ülkelerin konumlarını değerlendirerek benzerlikler kurmuşlardır. Bu durumun en önemli nedeni bir dönemin güçlü imparatorlukları olan Osmanlı İmparatorluğu ile Qing Hanedanlığının aynı dönemde çökmeye başlaması, Batılı devletler tarafından yarı sömürge haline getirilmesi ve devrim süreçlerinin hemen hemen aynı tarihlerde ve benzer hedef ve amaçlara sahip olmasından kaynaklanmıştır. Birisi kıtanın Batı, diğeri doğu ucunda olan her iki devlet de Batı tarafından “Asya’nın hasta adamı” olarak anılmaktaydı. İki devletin devrimcileri de çökmekte olan devleti kurtarmak, ayağa kaldırmak için çözüm arayışı içindeydiler. Aynı dönemde gerçekleşen Türk Devrimi ve Çin Devrimi birbirinden öğrenme ve devrimi geliştirme arayışı içine girmiştir. Çin Komünist Partisi ve Guomindang üyeleri Mustafa Kemal Atatürk ile Sun Yat-sen arasındaki tarihsel benzerlikleri üzerinde duran çeşitli makaleler yayınlamışlardır. Bu çalışmanın amacı, 20. yüzyılın başında Çin’deki devrimcilerin Sun Yat-sen’e bakışı, Türk Devrimi ve Atatürk ile ilgili tasavvurlarını araştırmaktır.