Dergi Sayısı
Atıf

Koray, S. (2024). Yükselen Yeni Uygarlığın Bilim ve Teknolojide Küresel Önderlik Hedefi. BRIQ Kuşak ve Yol Girişimi Dergisi 6(1), 46-63.

Öz

Bilimsel-teknolojik bilgilerin bütün topluma maledilmesi yükselen yeni uygarlığın emperyalist-kapitalistsisteme karşı önemli bir üstünlüğünü oluşturacaktır. Neoliberalizm, bir yandan herkesin kendi gerçekliğiolduğunu öne sürerek nesnel gerçekliğin alanını daraltırken, diğer yandan da bilimi özelleştirerek bilimselbilgiyi, ederini ödeyenin kullanacağı özel bir mala indirgemiştir. Ulusal bilim gündeminin uygulanmasıuzun ve orta erimi de içeren bütüncül bir planlamayı gerektirir. Böyle bir merkezi planlamanın yapılmasıve başarılı bir biçimde uygulanması ancak devletin öncülüğünde gerçekleştirilebilir. Günümüzde bilim veteknolojide çığır açıcı hamleler yapmak, yetişmiş insan gücünün yanı sıra ileri teknoloji ürünü donanımve laboratuvarlarla uygun kurumların oluşturulmasını da gerektirmektedir. Bu nedenle günümüzde bilimetkinliği geçmişe göre çok daha kolektif bir niteliğe bürünmüştür. Bilim ve teknoloji arasında bilimin,teknoloji ve yenilikçilik arasında teknolojinin öncü konuma kavuşması, ancak bunların arasındakiilişkilerin şekillenmesini piyasalara terketmeden, uzun erimli planlar yaparak sağlanabilir. Bugündünyanın eşitlikçi ve adil bir uluslararası düzene duyduğu ihtiyaç gibi bilim dünyasının da bilimi bütüninsanlığın lehine geliştirerek geleceği kurmanın aracı haline getirmeye yönelen yeni bir uluslararası bilimyönetişimine gereksinimi vardır. Böyle bir yeni düzen ancak yükselen yeni uygarlığın bilim ve teknolojideküresel bir önder konumuna ulaşmasıyla kurulabilir.

Anahtar Kelimeler: adil uluslararası düzen, bilim, teknoloji ve yenilik politikası, kamu malı, Küresel Güney'de bilimsel işbirliği, neoliberalizm.